Fundacja Audiodeskrypcja
Drzwi do kultury i sztuki

Audiodeskrypcja czy audio deskrypcja?

Szczegóły

Opublikowano: piątek, 26, czerwiec 2009 12:03

• "Cząstka audio-, podobnie jak np. wideo-, wymaga takiej właśnie pisowni, por. podobne wyrazy obecne w słownikach: audiofilia, audiologia, audiotele.
• Cząstka audio-  funkcjonuje w polszczyźnie jako pierwszy człon wyrazów złożonych, podobnie jak choćby wideo-. Skoro więc piszemy np. wideokaseta, to pownniśmy też pisać audiodeskrypcja. Pisownia rozdzielna byłaby możliwa przy szyku odwróconym, por. kaseta wideo, nagrania audio i wideo."

Prof. dr hab. Mirosław Bańko - Internetowa poradnia językowa Wydawnictwa Naukowego PWN

• "Audio- z łac. "słucham, słyszę" jest pierwszym członem wyrazów złożonych, wskazującym na związek z dźwiękiem, słuchem, słyszeniem', np. audiofil, audiograf, audiogram, audiolog, audiometr. Podobnie jak w tych wyrazach, także w audiodeskrypcji pisownia cząstki audio- jest łączna z tym, co po niej następuje, czyli piszemy audiodeskrypcja.
• Rzeczownik deskrypcja w znaczeniu 'opis, opisanie' notowany jest w słownikach języka polskiego od połowy XIX w., kolejno: Słownik Wileński (l. 50. XIX w.), "warszawski" (1900-1927, SJP Doroszewskiego (1958-69), SJP Szymczaka (1979-81), Uniwersalny SJP PWN (2003). kwalifikowany jako "książkowy". Od końca 40 lat deskrypcja używana jest też jako termin w logice (deskrypcja określona vs nieokreślona, pełna vs niepełna) - wyrażenie niebędące nazwą własną, mające wiele desygnatów'. O ile dobrze pamiętam w zn. logicznym weszło w obieg w związku z teorią deskrypcji Bertranda Russella (odnośna praca opublikowana w Polsce w l. 60. ub. wieku, ale wśród logików znana wcześniej). Audiodeskrypcja, o którą Pan pytał, jest terminem używanym w kilku językach europejskich (internacjonalizmem). Nie ma powodu, by zamiast go używać, tworzyć hybrydę złożoną z części obcej i polskiej (audioopis). Z punktu widzenia norm poprawnościowych hybryd należy unikać."

• "Cząstka 'audio', będąca zapożyczeniem z łaciny (łac. audio 'słucham, słyszę'),  może - podobnie zresztą jak cząstka 'wideo' - występować jako samodzielny wyraz: przymiotnik nieodmienny, może również być pierwszym członem wyrazów złożonych. Jako przymiotnik oznacza 'służący do nagrywania i odtwarzania dźwięków' (np. sprzęt audio) i jest umieszczana w zdaniach po rzeczowniku, który jest przez niego określany. Jest to jednak określenie raczej potoczne, znaczeniowo odpowiadające naukowemu i technicznemu przymiotnikowi odmiennemu: audialny. Jako pierwszy człon wyrazów złożonych cząstka audio- wskazuje na związek tych wyrazów ze słuchem, słyszeniem lub dźwiękiem (np. audiometr, audiologia) i powinna być pisana łącznie, tak samo jak niemal wszystkie inne przedrostki i tzw. quasi-przedrostki. Poprawnie zatem należy zapisywać: audiodeskrypcja lub deskrypcja audialna, ewentualnie: deskrypcja audio."